- "Bankalara Para Cezası Şoku" Haberine Farklı Bir Bakış
- Beş Soruda Basiretsiz Bankacılar, Köşeleri Tutanlar ve Tutarsızlıklar Tiyatrosu
- Bankalar Ne Kadar Ceza Alacak?
Büyük oranda ses getiren bu soruşturmada söz konusu on iki bankanın;
- Mevduatta uygulanacak azami faiz oranlarını ve kredi faizinde yapılacak artışları birlikte belirleyip belirlemediği,
- İlan edilmemiş faiz oranı değişikliklerinin rakiplere bildirilmesi, rekabete duyarlı, geleceğe yönelik stratejik bilgilerin rakiplerle paylaşılması yoluyla fiyat koordinasyonu yapıp yapmadığı,
- Kredi kartına ilişkin ücret ve komisyonlarda fiyat artışı konusunda uzlaşma yapıp yapmadığı,
- Kamu sermayeli bankaların kamu mevduatı ihalelerinde danışıklı teklif verip vermediği
incelendi ve Rekabet Kurulu 8 Mart 2013'de bu bankaların hepsine, cirolarının %0,3'ü ila %1,5'i oranında toplam 1.116.957.468 TL tutarında para cezası verilmesini kararlaştırdı.
Bu şu ana kadar Rekabet Kurulu tarafından bir soruşturmada verilen en büyük ceza miktarı ve şu ana kadar Kurul'un verdiği toplam para cezalarından da daha büyük bir meblağ. (Hatırlanacağı üzere, geçen ay Rekabet Kurumu tarafından kurulduğundan bu yana toplam 865 milyon TL ceza kesildiğini belirtilen bir makale yayınlamıştık yine bu sitede.)
Bu soruşturmada en büyük cezayı 213.384.545 TL ile Garanti Bankası alırken en az cezayı ise 10.668.726 TL ile Türk Ekonomi Bankası aldı. Cezaların ayrıntılı dökümü ise aşağıdaki tabloda yer alıyor:
| BANKA | CİROYA ORAN | CEZA MİKTARI | |
| Garanti Bankası | % 1,5 | 213.384.545 | TL |
| Akbank | % 1,5 | 172.165.155 | TL |
| Yapı ve Kredi Bankası | % 1,5 | 149.961.870 | TL |
| TC Ziraat Bankası | % 1,0 | 148.231.490 | TL |
| Türkiye İş Bankası | % 1,0 | 146.656.400 | TL |
| Türkiye Halk Bankası | % 1,0 | 89.691.370 | TL |
| Türkiye Vakıflar Bankası | % 1,0 | 82.172.910 | TL |
| Finans Bank | % 1,0 | 54.021.410 | TL |
| Denizbank | % 0,6 | 23.055.396 | TL |
| HSBC | % 0,6 | 14.875.404 | TL |
| ING Bank | % 0,6 | 12.072.792 | TL |
| Türk Ekonomi Bankası | % 0,3 | 10.668.726 | TL |
Diğer yandan verilen karara ilişkin olarak Kurum tarafından yayınlanan metin mevcut tartışmaları sonlandırmak bir yana yeni tartışmalara yol açacak nitelikte.
Metinde yer alan ifadelere göre, bankalar 4. maddeyi ihlal etmeleri nedeniyle ceza alıyor. Normal koşullarda rakiplerin fiyatlar veya fiyat artış oranları gibi konularda anlaşmaları aslında literatürde "kartel" tanımı içinde yer alıyor.
"Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar ile Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Halinde Verilecek Para Cezalarına İlişkin Yönetmelik”in 5. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca da kartellere verilecek temel cezanın cironun en az %2'si oranında olması gerekiyor. Tabii hafifletici sebepler neticesinde bir teşebbüsün daha az oranda ceza alması da mümkün.
İlk bakışta cezalarda hafifletici nedenlere bağlı olarak indirime gidildiği, örneğin %2'lik cezanın %1,5'a düştüğü sanılıyor. Hafifletici nedenlerle cezanın %2'den %0,3'e inmesi ise imkansız görünüyor. Bu nedenle, metin bir daha okunduğunda asıl tartışma yaratacak konu başlıyor:
Metin 2 numaralı paragrafında Yönetmeliğin "5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi"nin uygulandığı (yani bunların "diğer ihlaller" kategorisinde değerlendirildiği) belirtiliyor. Dolayısıyla, birlikte fiyat/faiz vb. tespiti de kartel değilse Rekabet Kurulu'nun "kartel"den en anladığını anlamak için gerekçeli kararı beklemek gerekecek. Bu durum yargıda bozma nedeni olur mu o da ayrıca tartışılacak gibi...
Önemli Not: Sitede yer alan yazıların tüm sorumluluğu yazarlara aittir ve www.rekabethukuku.info sitesini veya herhangi bir kurum veya kuruluşu bağlayıcı değildir. Sitedeki yazıların en doğru ve en güncel bilgileri içerdiği garanti edilemez. Yazılar yalnızca genel bilgi vermek amacını taşımaktadır; hukuki görüş olarak değerlendirilemez ve yayınlarda yer verilen görüşlerden kaynaklanabilecek olası zararlardan site, yazarlar ve editörler sorumlu tutulamaz. Rekabet hukukuna ilişkin sorunlarda konu ile ilgili avukatlara danışmanız ve/veyaRekabet Kurumu'na başvurmanız önerilir.
